Tờ The New York Times dẫn lời một số chuyên gia y tế giải đáp các thắc mắc liên quan đến việc tiêu thụ muối.
Nếu không có muối, dây thần kinh không hoạt động và cơ bắp không co lại. Nhưng hiện nay hầu hết mọi người đang dùng muối quá mức làm tăng nguy cơ mắc cao huyết áp hoặc bệnh tim. Chẳng hạn tại Mỹ, khoảng 95% nam giới và 77% phụ nữ tiêu thụ hơn mức khuyến nghị 2.300mg mỗi ngày.
Vài chục năm qua, giới nghiên cứu vẫn chưa thể thống nhất lượng muối bao nhiêu là quá mức, không phải ai cũng đồng ý với mức khuyến nghị mà Mỹ đặt ra. Tuy nhiên vài nghiên cứu gần đây đã giúp làm sáng tỏ một số vấn đề còn mơ hồ.
Muối ảnh hưởng ra sao đến sức khỏe?
Giáo sư y tế công Cheryl Anderson (Đại học California, Mỹ) cho biết các nghiên cứu trong nửa thế kỷ qua đều chỉ ra tiêu thụ càng nhiều muối huyết áp càng tăng.
Chẳng hạn trong một đ.ánh giá năm 2021 về 85 thử nghiệm lâm sàng với huyết áp của những người tiêu thụ từ 400 – 7.600mg muối/ngày, đội ngũ nghiên cứu ghi nhận huyết áp tăng theo lượng muối tiêu thụ. Tình trạng nghiêm trọng nhất ở trường hợp đã bị huyết áp cao từ trước.
Theo giáo sư Anderson, kiểm soát tốt huyết áp là một trong những điều quan trọng nhất có thể làm để giảm nguy cơ nguy cơ mắc bệnh tim hoặc đột quỵ. Giới chuyên gia cũng lưu ý rằng trong số vấn đề liên quan đến chế độ ăn uống, tiêu thụ muối là có hại nhất. Ước tính tiêu thụ muối quá mức gây ra gần 2 triệu ca t.ử v.ong mỗi năm.
Bao nhiêu muối là quá mức?
Mỹ khuyến nghị không nên tiêu thụ quá 2.300mg – tương đương một thìa cà phê – mỗi ngày. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cùng Hiệp hội Tăng huyết áp quốc tế (ISH) đặt ra mức thấp hơn: 2.000mg mỗi ngày.
Hiệp hội Tim mạch Mỹ nói rằng mặc dù 2.300mg là mục tiêu tốt, nhưng lý tưởng hơn nên tránh vượt quá 1.500mg, đặc biệt nếu bị huyết áp cao.
Theo giáo sư dinh dưỡng và dịch tễ học Frank Hu (Trường Y tế công TH.Chan thuộc Đại học Harvard), loạt khuyến nghị này dựa trên các bằng chứng tốt nhất hiện có về huyết áp cao và bệnh tim.
Nhưng không phải ai cũng đồng ý. Trong 10 năm qua có vài nghiên cứu chỉ ra chỉ trường hợp tiêu thụ từ 5.000mg mỗi ngày trở lên mới dễ mắc bệnh tim và t.ử v.ong hơn, như vậy khuyến nghị hiện hành quá nghiêm khắc.
Giáo sư y học thần kinh Martin O’Donnell (Đại học Galway) cho biết thử nghiệm dinh dưỡng quy mô lớn khó thực hiện hơn thử nghiệm thuốc, đặc biệt khi xem xét nguy cơ sức khỏe lâu dài, chẳng hạn đau tim hay đột quỵ. Các nhà khoa học dinh dưỡng thường chỉ có thể dùng mô hình chỉ ra mối liên hệ giữa thói quen ăn uống nhất định với sức khỏe, dẫn đến kết quả nghiên cứu khác nhau.
Tuy nhiên theo ông O’Donnell, bằng chứng ủng hộ ý kiến giảm lượng muối tiêu thụ về mức khuyến nghị hiện hành khá mạnh mẽ. Ông Hu cũng kêu gọi nên thực hiện ngay bây giờ thay vì chờ thêm bằng chứng mới.
Giảm lượng muối tiêu thụ
Bác sĩ tim mạch Deepak K.Gupta (Trung tâm Y tế, Đại học Vanderbilt) khuyên rằng giảm lượng muối tiêu thụ sẽ giúp hạ huyết áp. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh chế độ ăn ít muối kéo giảm huyết áp tương đương dùng thuốc.
Giáo sư y học tim mạch Alta Schutte (Viện Y tế toàn cầu George) lưu ý không nên đến lúc bị huyết áp cao mới nghĩ đến giảm lượng muối tiêu thụ. Bà cho biết muối dư thừa trong thời gian dài sẽ phá hủy mạch m.áu, cuối cùng làm tăng huyết áp.
Một số thử nghiệm gần đây ghi nhận người trưởng thành huyết áp bình thường cắt giảm tiêu thụ muối sẽ ít bị huyết áp cao hơn người không cắt giảm. Ông Hu nhắc nhở: “Phòng bệnh chắc chắn tốt hơn chữa bệnh”.
Cũng theo bà Schutte, bổ sung đủ kali quan trọng không kéo theo sự cắt giảm lượng muối tiêu thụ. Kali góp phần giảm nguy cơ tăng huyết áp và bệnh tim, một phần nhờ chất này giúp thận loại bỏ natri dư thừa ra khỏi m.áu.
Tuy nhiên trường hợp mắc bệnh thận hoặc đang đang dùng một số loại thuốc chẳng hạn như thuốc lợi tiểu nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi bổ sung kali. Còn người có lượng natri trong m.áu thấp không nên áp dụng chế độ ăn ít muối.
Làm sao biết đã tiêu thụ đủ muối?
Giáo sư y khoa Lawrence Appel (Đại học Johns Hopkins) cho biết cách cắt giảm tốt nhất là ít ăn bên ngoài, cũng như hạn chế thực phẩm chế biến sẵn. Rau, trái cây, đậu, các loại hạt, sản phẩm từ sữa là nguồn thực phẩm giàu kali.
Ngoài ra, thử dùng thảo mộc, gia vị thay vì muối nêm vị cho món ăn cũng là giải pháp khả thi. Nhiều nghiên cứu chỉ ra ớt cay hay chanh, giấm chua có thể làm tăng vị của muối qua đó giảm lượng muối tiêu thụ.
Theo bà Anderson, nguyên tắc khi mua thực phẩm đóng hộp là chọn loại có lượng muối trong mỗi khẩu phần không cao hơn lượng calo.
Ngọn su su xào tỏi: Không chỉ là món ăn bổ thận tráng dương mà còn là vị thuốc quý
Món ăn dân dã này có nhiều công dụng tốt đối với sức khỏe, chăm ăn sẽ cải thiện nhiều bệnh nguy hiểm của cả nam nữ.
Ngọn su su có vị ngon hơn, giá trị dinh dưỡng cũng cao hơn so với quả nên rất được ưa chuộng. Đây cũng là loại cây có sức sống mạnh, ít bị sâu bệnh, không cần phun thuốc trừ sâu hay phân bón hóa học, chi phí trồng thấp nên nó dần trở thành loại rau yêu thích của nhiều quốc gia, trong đó có cả Đài Loan.
Loại rau này có hàm lượng calo thấp, giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất, rất bổ dưỡng đối với cơ thể.
Thành phần dinh dưỡng và lợi ích của ngọn su su
1. Giàu vitamin A và beta-carotene
Vitamin A có chức năng duy trì thị lực bình thường, điều chỉnh sự phát triển của mô biểu bì da, làm cho da mịn màng. Ngoài ra, nó còn giúp răng và xương chắc khỏe, chống oxy hóa, trung hòa các gốc tự do có hại và nâng cao sức đề kháng của cơ thể.
Beta-caroten được chuyển hóa thành vitamin A trong cơ thể. Thiếu vitamin A dễ bị quáng gà, khô mắt, khô da, rụng tóc.
Vitamin A có nguồn gốc từ thực vật (chẳng hạn như rau xanh và cam), từ động vật (chẳng hạn như cá, thịt hoặc nội tạng). Lượng khuyến nghị hằng ngày cho người lớn là 600mg đối với nam giới và 500mg đối với phụ nữ. 100g ngọn su su chứa 41mg vitamin A và 976mg beta-carotene.
2. Giàu sắt và kẽm
Sắt và kẽm đều là những khoáng chất quan trọng của cơ thể người. Sắt là một trong những thành phần chính tạo hồng cầu, khi cơ thể thiếu sắt sẽ dễ bị thiếu m.áu.
Sắt có trong động vật (gan, lòng đỏ trứng) và thực vật (rau xanh đậm). Mặc dù các sản phẩm từ động vật có tỷ lệ cơ thể hấp thụ sắt tốt hơn, nhưng các loại rau chứa sắt có thể cải thiện tỷ lệ hấp thụ sắt nếu chúng được ăn cùng với vitamin C.
Do đó, nếu ăn ngọn su su nên thêm một chút nước cốt chanh, hoặc ăn cùng với các thực phẩm giàu vitamin C như trái cây sau bữa ăn.
Kẽm có chức năng thúc đẩy sự phát triển các cơ quan, tăng cường khả năng miễn dịch, duy trì vị giác và tăng cảm giác thèm ăn. Nếu nam giới bổ sung đầy đủ kẽm, nó có thể thúc đẩy sự bài tiết testosterone, duy trì chức năng t.ình d.ục, khả năng sinh sản, đồng thời giảm các triệu chứng như rối loạn chức năng t.ình d.ục, mệt mỏi và bất ổn về cảm xúc.
Nói đến các loại rau chứa kẽm, hầu hết mọi người đều nghĩ các loại đậu, cải bó xôi, hàu nhưng thực tế hàm lượng kẽm trong ngọn su su cũng rất cao, 100g có tới 0,7mg kẽm, tương đương với cải bó xôi. Vì thế, ăn ngọn su su rất tốt cho nam giới, có thể bổ thận tráng dương hiệu quả.
3. Giàu chất xơ
Ngọn su su cũng rất giàu chất xơ, 2,3 gam trên 100 gam. Chất xơ có chứa polysaccharides và lignin, cơ thể con người không thể tiêu hóa và hấp thu được.
Trong đường tiêu hóa, nó có thể làm tăng khối lượng và trọng lượng của phân, hấp thụ nước, do đó thúc đẩy nhu động ruột, đại tiện dễ dàng hơn, ngăn ngừa táo bón.
Đồng thời, chất xơ trong thực phẩm cũng có thể làm giảm thời gian phân lưu lại trong ruột, phòng ngừa các chất độc hại tích tụ gây ung thư, giảm tỷ lệ mắc ung thư đại trực tràng.
Cách làm món ngọn su su xào tỏi
Nguyên liệu: Ngọn su su, tỏi, muối
Cách thực hiện
Ngọn su su ngắt bỏ đoạn già, tỏi băm nhỏ.
Phi thơm tỏi.
Cho ngọn su su vào xào trên lửa lớn trong vài phút.
Khi thấy rau chín thì thêm chút muối, đảo đều dọn ra đĩa.
