Ở t.uổi 75, mắc đủ các bệnh nền từ bệnh mạch vành, bệnh tiểu đường, cao huyết áp nhưng TSKH Vũ Công Lập vẫn luôn duy trì nếp sống và rèn luyện tích cực, mỗi ngày đi bộ 10 cây số trong nhà.
LTS: Thời gian giãn cách xã hội là dịp để thay đổi lối sống, luyện tập tăng cường thể trạng sức khoẻ.
TSKH- Đại tá Vũ Công Lập, nguyên Viện trưởng Viện Vật lý y sinh thuộc Viện Khoa học và công nghệ quân sự (Bộ Quốc Phòng) đã chia sẻ bí quyết của mình trong việc gìn giữ sức khoẻ thời dịch bệnh. Ông đồng thời còn là một nhà báo- nhà bình luận thể thao nổi tiếng.
Thêm một ngày đặc biệt. Lệnh phong tỏa được siết chặt. Thành phố tĩnh lặng một cách đáng ngạc nhiên.
Từ trên tầng 19 một căn hộ chung cư sát bờ sông Sài Gòn và có tầm nhìn thẳng về Quận 1, thấy đường phố vắng lặng đến không ngờ. Đã sống trong giãn cách từ hơn 80 ngày, cũng đến 6 tuần không bước chân ra khỏi cửa, nhưng không khí hôm nay vẫn thật khác lạ. Một cái tĩnh lặng hơi căng thẳng, lắm đợi chờ và nhiều quyết tâm.
TSKH Vũ Công Lập vẫn duy trì đều đặn thói quen đi bộ trong nhà đủ 10km mỗi ngày (ảnh: tác giả cung cấp)
Tôi thuộc nhóm người “yếu thế” trong cuộc chiến chống Covid-19 theo các tiêu chí phổ biến: người cao t.uổi (75), lại có nhiều bệnh nền: mạch vành (đã nhồi m.áu cơ tim, đã phẫu thuật bắc đến 4 cầu), cao huyết áp và tiểu đường (từ 23 năm nay). Cho nên, quả thật cũng nhiều tâm trạng.
Nhưng lại có một lợi thế khác: đã quen với bệnh tật, lại liên tục chiến đấu với bệnh hiểm nghèo, nên hình như có chút “kinh nghiệm chiến trường”. Mà kinh nghiệm lớn nhất là, ngay cả khi có bệnh, người ta vẫn có thể sống khỏe. Cả lần này nữa, chúng ta sẽ sống khỏe để đi qua mùa dịch, dù vất vả khó khăn, và dù những hoang mang vẫn đôi khi lẩn khuất. Mỗi người đều cố gắng, theo cách riêng của mình.
Tôi bị nhồi m.áu cơ tim năm 1993. Suốt 3 ngày đau đớn vật vã, sau rồi may mà tìm đúng nguyên nhân rồi được cứu chữa kịp thời ở Bệnh viện Quân y 175. Sau đó là thời gian khá bi quan, khi biết mạch vành của mình tổn thương nghiêm trọng và khá phức tạp, khiến nhiều phương pháp điều trị thông thường không thể ứng dụng. Các hoạt động bị hạn chế, nhiều vui thú phải kiêng khem. Đến năm 1998, phát hiện thêm bệnh tiểu đường. Mọi sự càng nặng nề.
Mãi cho đến năm 2004, sang Đức làm việc, gặp được bác sĩ chuyên về phục hồi chức năng tim mạch, mới biết với những bệnh nhân như tôi, có một phương pháp vừa điều trị, vừa dự phòng thứ cấp, lại vừa phục hồi chức năng, gọi là tập luyện trị liệu y học (MTT – Medical Training Therapy). Nói đơn giản là tập luyện thể thao theo đơn của bác sĩ.
Giống như uống thuốc theo đơn. Trong “đơn tập” của tôi, phần then chốt là luyện tập sức bền theo phương pháp phân đoạn, có thể thực hiện bằng đạp xe hay đi bộ. Không hiểu sao, đối với riêng tôi, đi bộ lại là thứ mà tôi rất thích. Có lẽ vì nó liên quan đến những ngày hành quân, những bữa tản cư, sơ tán từ hai cuộc kháng chiến trước đây. Đi bộ trong điều kiện tự nhiên, nó phóng khoáng, sinh động, và rất vui vẻ.
Đi bộ theo đơn được kiểm soát bởi nhiều tham số y học – thể dục thể thao, như tốc độ đi, tổng số quãng đường đi (liên quan đến năng lượng sinh ra), nhịp tim trong quá trình đi,… Phải vừa đảm bảo an toàn, lại vừa đủ thách thức để tạo ra đáp ứng tích cực của cơ thể.
Ở t.uổi 75, nhiều bềnh nền nhưng TSKH Vũ Công Lập vẫn luôn mang sắc diện khoẻ khoắn, thể thao (ảnh: tác giả cung cấp)
Với tôi, tốc độ đi phải đạt cỡ 5 – 6 km/giờ (cỡ 10 – 12 phút đi được 1 km), đi như thế là đi hơi nhanh rồi. Quãng đường đi trong một ngày là 10 km (tương ứng 16.000 – 17.000 bước). Và theo dõi để nhịp tim không vượt quá 115 – 120 lần/ phút. Đơn giản mà đ.ánh giá, đi như vậy thì cả người phải dấp dính mồ hôi (nghĩa là có gắng sức), nhưng cũng không nên đổ mồ hôi ròng ròng như các vận động viên thực thụ.
Tháng 11/2019, vì các mạch vành bị đóng kín gần hết (từ 75% đến 100%) nên tôi phải mổ bắc cầu, làm 4 cầu mới để đủ m.áu nuôi cơ tim. Sau mổ 2 tháng, nhờ tập luyện tốt, tôi hoàn toàn phục hồi mức vận động bình thường.
Nhờ tập luyện như vậy, cuộc sống của tôi cũng giống như người mạnh khỏe, về thể chất và đặc biệt là về tinh thần. Nhìn bình thường theo cách tôi sống, làm việc và vui chơi, chẳng ai có ý nghĩ rằng tôi bị bệnh.
Các loại bệnh chứa đựng nguy cơ, được gọi là bệnh nền vào thời Covid-19, tôi mang đủ. Nhưng tôi quyết tâm để mình không trở thành mối nguy cơ, sự lo ngại của người thân, của xã hội trong cuộc chiến này, bằng cách giữ gìn sức khỏe, thực hiện tốt các khuyến cáo, quy định về phòng dịch và bằng cách tập thể dục; dùng sự kiên định, bền vững của mình chống lại sự biến báo đảo điên của con virus.
Như đã nói, tôi không mua một cái máy đi bộ, vì tôi muốn đi trong môi trường tự nhiên. Lúc đó, tôi không đi như một cái máy, mà đi với những quan sát, phản xạ, biến báo phù hợp. Nhất là tôi kết hợp bước đi với quá trình hô hấp, trong bầu không khí thoáng đãng.
Một là thở sâu, hít căng lồng ngực và thở ra thật mạnh để loại bỏ khí cặn trong phổi. Hai là tạo nhịp, nhịp thở phối hợp với nhịp bước chân, tạo ra sự hài hòa, đều đặn. Chỉ có điều, bây giờ phải đi trong nhà.
Tôi sống trong một căn hộ có 3 phòng ngủ. Chu vi khoảng trống chừng 60m. Như thế muốn đi được 10km là tôi phải đi hết hơn 160 vòng! Tôi tạo ra 3 đường đi: đi theo hình chữ nhật, đi theo hình số 8, và đi theo hình chữ T. Đoạn thẳng dài nhất tôi tính ra cỡ 11m, đoạn ngắn nhất chỉ 3m. Nghĩa là mỗi vòng đi phải đảo chiều nhiều lần, vừa tập phản xạ, vừa luyện thêm dẻo dai gân cốt.
Tác dụng đi bộ trong nhà có khi còn lớn hơn đi bộ ngoài phố (luôn đi trên đường thẳng). Khó khăn lớn nhất là tốc độ: giai đoạn đầu tôi đi 1km mất đến 16 phút, cố mãi thì cũng đến 12 – 13 phút. Như thế là thêm một tiêu chí thích nghi trong rèn luyện. Hệ cơ – thần kinh có thêm sự tiến bộ mới. Dù địa bàn chật hẹp, vẫn đủ 10km cho mỗi ngày, với các tiêu chí luyện tập đúng theo đơn bác sĩ. Mọi tham số được theo dõi trên đồng hồ đeo tay. Tập luyện y học là tập luyện có kiểm soát.
Một ngày chống dịch của tôi từ lâu đã là một ngày không ra khỏi cửa. Bắt đầu bằng bài tập thể dục buổi sáng 30 phút, 10 phút ở tư thế nằm trên giường, 10 phút sau ngồi trên ghế, sau cùng là 10 phút tập ở tư thế đứng trên sàn.
Với người có t.uổi, chuyển tư thế – trạng thái cũng phải từ từ từng bước. Tiếp theo là 30 phút đi bộ. Trong ngày, thêm 2 lần đi bộ tập luyện, nghĩa là đi nhanh, khoảng thời gian 30-40 phút, xen giữa là các lần đi thong thả theo kiểu nghỉ ngơi nhẹ nhàng. Thế là đủ tiêu chí tập luyện cả ngày.
Khi mình đã tập đủ khối lượng huấn luyện của mình, thì sức khỏe sẽ được duy trì. Đó là nền tảng cơ bản để chống dịch.
Cuộc đời vốn là những bước đi: đi làm, đi học, đi ăn, đi chơi, đi ngủ, đi tập thể dục,… Và bây giờ, sẽ là chuyến đi qua mùa dịch khốc liệt này.
TSKH- Đại tá Vũ Công Lập (Nguyên Viện trưởng Viện Vật lý y sinh thuộc Viện Khoa học và công nghệ quân sự (Bộ Quốc Phòng)
Vợ yêu thương con riêng chồng khiến tôi mừng rỡ, tình cờ thay váy cho con mà tôi c.hết lặng
Hôm đó mệt quá nên tôi đi ngủ sớm. Sáng hôm sau mới nhớ ra mình có mua quà cho con gái là một chiếc váy rất đẹp.
Hôm ấy là cuối tuần, Oanh đang đi chợ nên tôi gọi con gái vào để thử váy.
Oanh là người vợ thứ hai của tôi, sau cuộc hôn nhân đầu đổ vỡ. Vợ cũ ngoại tình với người khác, chúng tôi chỉ có với nhau một b.é g.ái, tôi đã giành quyền nuôi bé.
Cảm thấy có lỗi khi không thể cho con một gia đình trọn vẹn, sau ly hôn tôi luôn cố gắng chăm lo cho con hết mực. Vậy nhưng trong nhà cũng không thể thiếu được bàn tay người phụ nữ nên tôi đã tìm mẹ mới cho con.
Oanh không những xinh xắn mà tính cách cũng điềm đạm dịu dàng, lương thiện, yêu thương trẻ con. Thấy bạn gái và con mình hòa hợp, tôi rất mừng nên đã cầu hôn Oanh sau hơn một năm yêu đương.
Cho tới nay chúng tôi kết hôn được 4 tháng rồi. Nói chung Oanh làm vợ và làm mẹ kế không có điểm nào để chê cả. Cô ấy khéo léo đảm đang, chăm sóc nhà cửa đâu ra đấy, lại còn biết cách chiều chồng. Trong khoản đối xử với con riêng của chồng cũng rất hòa nhã dịu dàng và kiên nhẫn.
Oanh không những xinh xắn mà tính cách cũng điềm đạm dịu dàng, lương thiện. (Ảnh minh họa)
Cách đây một thời gian ngắn, tôi có chuyến công tác dài 1 tuần, chỉ có Oanh và con gái ở nhà. Hôm đó kết thúc chuyến công tác trở về, tới nhà cũng khoảng 6 tối, thấy con đang chơi ở giữa nhà nên tôi giục con đi tắm. Như thường lệ thì tôi sẽ là người tắm cho con. Vì sau khi ly hôn thì trong một thời gian khá dài tôi chính là người chăm sóc bé.
Nhưng hôm đó Oanh lại bảo cứ để cô ấy tắm cho con bé. Phần vì cô ấy muốn xây dựng tình cảm thân thiết với con hơn nữa. Phần khác con gái mới 4 t.uổi thôi nhưng cũng không nên để bố tiếp tục tắm cho nữa. Tôi thấy Oanh nói rất đúng, lại thấy cô ấy lo nghĩ cho lợi ích con riêng của chồng nên càng hài lòng.
Hôm đó mệt quá nên tôi đi ngủ sớm. Sáng hôm sau mới nhớ ra mình có mua quà cho con gái là một chiếc váy rất đẹp. Hôm ấy là cuối tuần, Oanh đang đi chợ nên tôi gọi con gái vào để thử váy. Tôi rất tự nhiên đưa tay định cởi áo thay váy giúp con.
Ai ngờ con gái lúng túng sợ sệt nhất định không cho tôi thay đồ giúp. Tôi còn tưởng con xấu hổ nhưng rõ ràng trước khi tôi đi công tác thì con bé không hề như vậy, bởi vì tôi vẫn giúp con mặc đồ. Tôi kiên nhẫn dỗ dành, mãi sau con bé mới đồng ý thì tôi không khỏi lặng người nhìn phần lưng của con gái mình. Trên lưng con có 5, 7 vết bầm tím rất đáng sợ, nhìn là biết con bị ai đó đ.ánh bằng roi!
Tôi giận dữ hỏi con ai đ.ánh, phải dọa nếu không kể rõ thì tôi sẽ không yêu con bé nữa, lúc ấy nó mới đành nói thật. Không thể ngờ nổi người đ.ánh c.on gái tôi lại chính là Oanh! Thậm chí Oanh còn cấm con gái tôi không được mách bố.
Tôi cay đắng nhận ra việc Oanh tắm cho con gái riêng của chồng không phải vì tình cảm yêu thương gì hết. Bởi vì Oanh muốn giấu diếm tội lỗi, không dám để cho tôi biết!
Oanh gục xuống xin tôi tha thứ, bảo rằng lúc đó bị ghen tuông làm mờ mắt. (Ảnh minh họa)
Con gái tôi trước nay không phải đ.ứa b.é ngỗ nghịch và hỗn láo. Tất nhiên trẻ con vẫn phải có chút tinh nghịch và hiếu động là điều bình thường. Nó đã làm gì mà khiến Oanh phải ra tay tàn nhẫn với con bé như vậy?
Để rồi sau đó chất vấn và nghe Oanh kể lại mọi chuyện mà tôi cảm thấy sợ hãi. Con gái tôi không làm gì sai cả, nó chỉ gọi video nói chuyện với mẹ đẻ nhưng bị Oanh biết được. Tôi có để riêng một chiếc đoạn thoại cũ cho con xem phim hoạt hình và video ca nhạc, con bé cũng thường sử dụng điện thoại đó để gọi cho mẹ.
Oanh giằng điện thoại nói chuyện với vợ cũ của tôi. Họ khiêu khích và trêu tức nhau, vợ cũ kể lể khi xưa tôi đối xử với cô ta tốt ra sao, chiều chuộng cô ta thế nào khiến Oanh ghen nổ mắt. Cúp điện thoại Oanh lập tức trút giận lên con gái tôi, cấm con bé từ giờ không được gọi điện cho mẹ nữa!
Oanh gục xuống xin tôi tha thứ, bảo rằng lúc đó bị ghen tuông làm mờ mắt, tất cả cũng chỉ vì yêu tôi mà thôi. Nhìn những giọt nước mắt của Oanh tôi lại thấy mềm lòng. Đúng là Oanh đối xử với tôi rất chân thành, luôn coi tôi là cả thế giới của cô ấy. Song nghĩ đến việc Oanh đã làm với con gái mình mà tôi thấy sợ hãi, không biết sau này con tôi ở với mẹ kế sẽ ra sao. Tôi nên chọn lựa thế nào?
