Nhiều người bệnh ung thư không dám ăn thịt, cá, sữa vì sợ ăn nhiều đồ bổ dưỡng sẽ “nuôi” tế bào ung thư phát triển; hay bỏ điều trị, lựa chọn ăn thực dưỡng để điều trị ung thư.
GS.TS Lê Thị Hương, Giám đốc Trung tâm Dinh dưỡng lâm sàng Bệnh viện K cho biết, rất nhiều bệnh nhân khi mắc ung thư thì bỏ ngoài tai lời khuyên về dinh dưỡng, điều trị của bác sĩ, nhưng lại dễ dàng tin tưởng những thông tin lan truyền trên mạng, truyền tai nhau… thậm chí đến mức mù quáng.
Thậm chí có cả những trào lưu tin theo những lời khuyên vô căn cứ về việc “thực dưỡng chữa khỏi ung thư”. Tin theo những điều này, không ít người đã rơi vào cảnh t.iền mất, tật mang, có những người bệnh đã bỏ lỡ giai đoạn vàng trong quá trình điều trị bệnh, thậm chí là t.ử v.ong.
Nếu từ bỏ các thực phẩm giàu đạm như thịt, trứng, cá… dễ khiến người bệnh rơi vào tình trạng suy dinh dưỡng, ảnh hưởng đến quá trình điều trị.
Đã từng có trường hợp bệnh nhi 30 tháng t.uổi khi chẩn đoán ung thư m.áu, gia đình không nghe bác sĩ để con tại bệnh viện điều trị, đưa trẻ về nhà để theo thực dưỡng với mong muốn chữa khỏi ung thư.
Vì tin vào lời của người bán các sản ph ẩm thực dưỡng, rằng ung thư m.áu ở t.rẻ e.m là thách thức đối với Tây y chứ với thực dưỡng thì chẳng khó khăn gì; rằng nếu tuân theo thực dưỡng ngay ở giai đoạn đầu, khi chưa bị tây y can thiệp gì cả thì cơ hội cứu sống cháu bé gần như chắc chắn… bố mẹ bệnh nhi quyết cho con điều trị theo thực dưỡng.
Theo đó, mỗi ngày b.é g.ái chưa đầy 3 t.uổi phải nhai gạo sống, ăn cơm lứt với tương tekka, nhai trà thất vị (một loại trà gồm nhiều loại gạo và đậu rang lên, nấu nước, do chính người bán tự pha chế từ các nguyên liệu thực dưỡng), ăn tương sắn dây. Người mẹ cũng phải ăn theo “số 7″ (chế độ ăn chỉ bao gồm cơm lứt muối vừng) trong khi cho con bú. Người bán cũng giải thích kỹ: đến khi nào các vết bầm biến mất hoàn toàn nghĩa là cháu đã khỏi bệnh, vì những chỗ bầm tím là dấu hiệu cho biết tình trạng m.áu độc hay sạch (bầm đen là m.áu độc, hết bầm là m.áu sạch).
Nhưng điều kì diệu đã không đến, em bé qua đời không lâu sau đó trong tình trạng bệnh ung thư tiến triển, suy dinh dưỡng.
Nhịn đói không thể g.iết c.hết tế bào ung thư
GS Hương cảnh báo, việc tin vào thực dưỡng khiến nhiều bệnh nhân ung thư mất cơ hội điều trị, thậm chí t.ử v.ong.
“Trong cơ thể của bệnh nhân ung thư đương nhiên là cùng tồn tại song hành cả tế bào ung thư và tế bào khỏe mạnh, chúng đều tồn tại và phát triển bằng các nguồn thực phẩm mà chúng ta nạp vào cơ thể. Hiểu một cách đơn giản bất kì loại dưỡng chất, nguồn năng lượng nào nuôi sống chúng ta thì cũng nuôi sống tế bào ung thư. Việc kiêng khem các loại thực phẩm giàu đạm, protein ….. chỉ ăn thực dưỡng, ăn chay trường mà nghĩ rằng nó có thể g.iết c.hết tế bào ung thư và khỏi bệnh là suy nghĩ hoàn toàn sai lầm và phản khoa học”, GS Hương nói.
Thay vì nhịn đói, dinh dưỡng đủ và đúng có vai trò quan trọng trong chăm sóc người bệnh ung thư.
Ung thư là một bệnh mãn tính, trực tiếp ảnh hưởng đến cơ quan khởi phát bệnh và có thể di căn đến các vị trí khác, gây ra một loạt các biến chứng, trong đó có tác động tiêu cực đến tình trạng dinh dưỡng. Đồng thời tình trạng dinh dưỡng kém cũng ảnh hưởng ngược lại đến đáp ứng điều trị, cách thức điều trị và chất lượng cuộc sống trên người bệnh.
Do vậy hỗ trợ dinh dưỡng cho người bệnh ung thư với ý nghĩa hồi phục tình trạng suy mòn/suy dinh dưỡng, giúp ngăn ngừa các biến chứng và giảm nguy cơ t.ử v.ong liên quan đến ung thư.
Cùng với đó các phương pháp điều trị ung thư như hóa trị, xạ trị, liệu pháp miễn dịch,… có thể khiến người bệnh ăn ít hơn và giảm cân. Mục tiêu dinh dưỡng trong thời gian này là duy trì cân nặng lý tưởng và áp dụng một chế độ ăn cân đối, lành mạnh để cung cấp năng lượng, sửa chữa, phục hồi và điều trị bệnh.
Mỗi người bệnh có thể trạng khác nhau, quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng của cơ thể hay tiêu hao năng lượng cũng khác nhau, đặc biệt là với người bệnh ung thư. Tuy nhiên, việc đảm bảo một chế độ dinh dưỡng giúp bệnh nhân đủ chất, khỏe mạnh là rất quan trọng để cơ thể có thể chiến đấu với quá trình hóa trị, xạ trị, phẫu thuật… nhiều khó khăn.
Cần ăn uống đủ chất
GS.TS Nguyễn Bá Đức, nguyên Giám đốc Bệnh viện K cho biết, trên thế giới, 2/3 số bệnh nhân khi phát hiện ung thư đã ở giai đoạn suy kiệt. Tình trạng lo lắng, bệnh tật gây đau đớn, khiến người bệnh kém ăn, kém ngủ, thêm tinh thần khủng hoảng càng khiến tình trạng sức khỏe bị ảnh hưởng.
“Ở Việt Nam tôi cho rằng tỉ lệ này còn cao hơn, vì ngoài ảnh hưởng các yếu tố tâm lý, bệnh tật thì nhiều người sợ không dám ăn vì sợ tế bào ung thư phát triển”, GS Đức nói.
Trong khi đó, người bệnh ung thư đã yếu, ảnh hưởng tinh thần lại nhịn ăn càng khiến cơ thể càng suy kiệt sẽ không đảm bảo sức khỏe cho quá trình chữa trị. Với ý tưởng ăn ít, nhịn ăn để cho tế bào ung thư c.hết đói, thì tế bào ung thư chưa kịp c.hết người bệnh đã c.hết vì suy kiệt.
“Vì thế, phải loại bỏ hoàn toàn suy nghĩ này, phải bồi dưỡng, ăn uống đủ chất, dưới sự hướng dẫn của thầy thuốc. Mổ xẻ, tia xạ, hóa chất đều là những phương pháp điều trị rất nặng nề, cơ thể suy kiệt, đói thì không thể có sức khỏe theo đuổi điều trị”, GS Đức khuyến cáo.
Với một người bệnh ung thư, một người chỉ cần sụt 5% trọng lượng cơ thể cũng làm cho tiên lượng sống xấu đi đáng kể do thể trạng yếu sẽ khó thích ứng với điều trị. Nếu ăn không đúng và đủ chất dinh dưỡng thì người bệnh sẽ mất đi khối nạc của cơ thể dẫn đến tình trạng suy mòn. Vì vậy, với bệnh nhân ung thư, dinh dưỡng được coi là liệu pháp điều trị cần tiến hành song song với các kỹ thuật điều trị khác. Theo đó người bệnh cần đảm bảo đủ dinh dưỡng, ăn uống đủ chất để có một sức khỏe tốt nhất, phối hợp với các phương pháp điều trị theo chỉ định để đạt hiệu quả điều trị cao.
Cậu bé chỉ ăn bánh mì và sữa chua suốt 10 năm vì… sợ thức ăn
Trẻ khi bước vào t.uổi dậy thì cần chế độ ăn uống đủ chất. Tuy nhiên, cậu bé Ashton Fisher, 12 t.uổi, lại mắc chứng sợ thức ăn.
Ashton sợ mọi loại thức ăn và chỉ ăn bánh mì lát, sữa chua trái cây trong 10 năm qua.
Cậu bé Ashton Fisher ở Anh mắc chứng sợ hãi thức ăn, chỉ ăn được bánh mì lát và sữa chua trong suốt 10 năm. Ảnh SHUTTERSTOCK
Cậu bé Ashton sống với gia đình ở hạt Norfolk (Anh). Ngay từ khi mới 2 t.uổi, bé Ashton đã bắt đầu sợ hãi thức ăn. Khi bố mẹ đưa bất kỳ thực phẩm gì ra trước mặt thì Ashton đều quấy khóc, theo Oddity Central.
Thế nhưng, chỉ có 2 loại thực phẩm mà em không sợ là bánh mì lát hiệu Warburtons và sữa chua Munch Bunch vị dâu hoặc chuối. Suốt 10 năm qua, bé Ashton chỉ ăn 2 loại thực phẩm này.
Cậu bé mắc chứng ám ảnh sợ hãi với thức ăn. Gia đình không ai biết chính xác nguyên nhân của chứng bệnh này. Tuy nhiên, bà Cara, mẹ của Ashton, cho rằng có thể chứng trào ngược mỗi khi ăn của Ashton khi còn nhỏ đã kích hoạt chứng ám ảnh sợ hãi này.
Khi thấy thức ăn trước mặt, cậu bé sẽ sợ hãi, thậm chí hoảng loạn. “Chúng tôi rất lo lắng cho Ashton vì thằng bé không ăn được đủ những dưỡng chất cần thiết”, bà Cara chia sẻ.
Trong dịp Giáng sinh hay các kỳ nghỉ lễ, gia đình chưa bao giờ có một bữa tối thịnh soạn và bình thường được. Nếu bày trên đầy đủ thức ăn, Ashton sẽ hoảng sợ và không chịu được mùi của những món đó.
Chứng ám ảnh sợ hãi với thức ăn cũng ảnh hưởng nghiêm trọng đến các hoạt động ngoài xã hội của Ashton. Cậu bé không thể ăn cùng bạn bè tại trường học hay đến dự các buổi liên hoan, sinh nhật.
Vì nhận thấy sự bất thường ở con nên bố mẹ Ashton đã đưa cậu bé đến khám bác sĩ. Ban đầu, nhiều bác sĩ chẩn đoán nhầm là bé Ashton bị kén ăn. Do đó, cậu bé lại được giới thiệu đến một chuyên gia dinh dưỡng.
Bà Cara cho rằng những chẩn đoán sai này đều mất thời gian. Dù biết nguyên nhân bất ổn của con không phải là do chứng kén ăn thông thường nhưng bà không biết làm gì hơn.
Cho đến tận tháng 7.2021, bố mẹ đã đưa bé Ashton đến gặp bác sĩ chuyên khoa rối loạn ăn uống Felix Economakis. Sau khi kiểm tra bệnh sử của Ashton, bác sĩ Economakis chẩn đoán cậu bé mắc chứng rối loạn tiêu thụ thực phẩm hạn chế (ARFID).
Qua quá trình điều trị, ông đã giúp bé Ashton ăn được một số loại thức ăn mới. Hiện tại, cậu bé đã có thể ăn được bánh mì thịt nguội, món nướng, khoai tây chiên và gà rán.
Sợ thức ăn là tình trạng hiếm gặp và bé Ashton không phải là trường hợp duy nhất. Trước đó, truyền thông Bỉ cũng đưa tin về một người đàn ông nước này chỉ ăn khoai tây chiên trong suốt 32 năm, theo Oddity Central.
